एजेन्सी, २३ माघ । मध्यपूर्वका चार देश टर्किए (पुरानो नाम टर्की), सिरिया, लेबनान र इजरायललाई सोमबार बिहान भूकम्पले नराम्रोसँग हल्लाएको छ । भूकम्पको केन्द्रबिन्दु टर्की र नजिकैको सिरियाका क्षेत्रमा सबैभन्दा बढी विनाश देखिएको छ । टर्कीमा अहिलेसम्म २८४ जनाको ज्यान गएको छ । २ हजार ३ सय घाइते भएको बताइएको छ । सोही क्रममा सिरियामा २३७ जनाको मृत्यु भएको छ भने ६३९ जना घाइते भएका छन् । लेबनान र इजरायलमा पनि भूकम्पको धक्का महसुस गरिएको थियो तर यहाँ कुनै क्षति भएको छैन।

भूकम्पको केन्द्रबिन्दु टर्कीको गाजियनटेप सहर थियो । यो सिरिया सीमाबाट ९० किलोमिटर टाढा छ । त्यसैले यसको वरपरका क्षेत्रमा थप विनाश भएको छ । त्यसको प्रभाव पनि पछि देखिन्छ । दमास्कस, अलेप्पो, हामा, लताकिया लगायतका धेरै सहरहरूमा भवनहरू भत्किएको खबर छ ।

१८ वटा परकम्प आए, ७ भन्दा बढी तीव्रतामा
अमेरिकी भूगर्भ सर्वेक्षण (यूएसजीएस) का अनुसार ७.८ म्याग्निच्युडको भूकम्पपछि १८ वटा पराकम्पन गएको छ । तिनीहरूको तीव्रता ४ म्याग्निच्यूटभन्दा बढी थियो। पहिलो भूकम्पपछि आएका ७ ठूला भूकम्पका पराकम्पनको तीव्रता ५ भन्दा बढी थियो । विज्ञहरूले आगामी केही घण्टा र दिनसम्म परकम्पहरू महसुस हुने बताएका छन् ।

टर्कीमा ३० मिनेटमा ३ वटा शक्तिशाली भूकम्पको धक्का महसुस गरिएको छ । पहिलो भूकम्पको केन्द्रविन्दु टर्कीको कहरामनमारास प्रान्तको गाजियनटेप सहरबाट ३० किलोमिटर टाढा र जमिनबाट २४ किलोमिटर तल थियो । स्थानीय समय अनुसार बिहान ४ बजेर १७ मिनेटमा भूकम्प गएको हो ।

६.७ म्याग्निच्युडको दोस्रो परकम्प ११ मिनेटपछि अर्थात् ४ बजेर २८ मिनेटमा आएको थियो । यसको केन्द्र जमिनबाट ९.९ किलोमिटर तल थियो । त्यसको १९ मिनेटपछि अर्थात् साँझ ४ बजेर ४७ मिनेटमा ५.६ म्याग्निच्युडको तेस्रो भूकम्प पनि गएको थियो ।

अंकारा, गाजियन्टेप, कहरामनमारस, दियारबाकिर, मालत्या, नुरदागी सहर सहित १० सहरहरूमा धेरै विनास भएका छन् । यहाँ १ हजार ७ सय १० भन्दा बढी भवन भत्किएको समाचार छ । धेरै मानिस भग्नावशेषमुनि दबिएका छन् । मानिसहरूलाई बचाउन उद्धार कार्य जारी छ। धेरै क्षेत्रमा आपतकाल लगाइएको छ ।

अर्कोतर्फ, युनाइटेड स्टेट्स जियोलोजिकल सर्भे (यूएसजीएस) ले चकित पार्ने कुरा बताएको छ। यसको तथ्यांक अनुसार टर्कीमा मृत्यु हुनेको संख्या एक हजार पुगेको छ । यो संख्या १० हजार सम्म पुग्न सक्छ ।

इुएसजिएसले यसको पछाडि सन् १९३९ मा ७.८ म्याग्निच्युडको भूकम्प गएको तर्क गरेको थियो । त्यसबेला ३० हजार मानिसको मृत्यु भएको थियो । त्यही क्रममा सन् १९९९ मा ७.२ म्याग्निच्युडको भूकम्प जाँदा ८ सय ४५ जनाको ज्यान गएको थियो ।