एजेन्सी, २५ असोज । अक्टोबर २, २०२२ मा, अमेरिकी सरकारले झण्डै ४ करोड रुपैयाँको आयोडिन औषधि खरिद गर्ने घोषणा गरेको छ । अमेरिकाको इतिहासमा पहिलो पटक एकैपटक यति धेरै आयोडिन ट्याब्लेट खरिद गरिएको हो ।

बाइडेन सरकारले उक्त चक्की खरिदको स्पष्टीकरणमा रासायनिक, जैविक, रेडियोलोजिकल र आणविक आक्रमणबाट बच्नका लागि यी औषधि खरिद गरिएको बताएको छ । अमेरिका मात्र नभएर युरोपमा पनि विकिरण विरोधी औषधीको माग बढेको छ ।

आणविक औषधिको बिक्री अमेरिकामा मात्र नभएर युरोपमा पनि तीव्र गतिमा बढेको छ । रुस र युक्रेनसँग जोडिएको देश पोल्याण्डको राजधानी वारसामा ६०० भन्दा बढी वितरण केन्द्रहरू स्थापना गरिएका छन् ।

• पोल्याण्डका सबै १६ प्रान्तहरूमा यस्ता वितरण केन्द्रहरू स्थापना गरिएका छन् । सरकारले मालोपोल्स्का प्रान्तको ३४ लाख जनसंख्यालाई ५५ लाख आयोडिन ट्याब्लेट पठाएको छ । पोमेरेनियामा, २३ मिलियन जनसंख्याको लागि ४० मिलियन चक्कीहरूको स्टक राखिएको छ ।

• बेलायतको हकमा पनि त्यस्तै छ । यहाँ पोटासियम आयोडाइड १५० एमजी औषधिको बिक्री ह्वात्तै बढेको अक्सफोर्ड हेल्थ कम्पनीले जनाएको छ । अक्टोबरको सुरुमा, औषधि सम्बन्धी जानकारीका लागि कम्पनीको वेबसाइटमा पृष्ठ हेराइमा अचानक १५,००० प्रतिशत वृद्धि भएको छ।

• युरोपेली संघले पनि युक्रेनलाई ५.५ मिलियन पोटासियम आयोडाइड ट्याब्लेट पठाउन प्रेस विज्ञप्ति जारी गरेको छ।

• रुस–युक्रेन युद्ध सुरु भएपछि मार्च २०२२ मा फिनल्याण्डमा एक हप्तामा पोटासियम आयोडाइड औषधिको ९० हजारभन्दा बढी प्याकेट बिक्री भइरहेको थियो । पुटिन र बाइडेनको बयानपछि फेरि यहाँ आयोडिन औषधिको बिक्री बढेको छ ।

अमेरिका र युरोपलाई अचानक यति ठूलो संख्यामा विकिरण विरोधी औषधि किन चाहियो ?
यो बुझ्नको लागि रुसी राष्ट्रपति भ्लादिमिर पुटिनको २४ सेप्टेम्बर २०२२ को कथनका ४ कुरा जान्नै पर्छ ।

१. पुटिनले भने, ‘हामी पक्कै पनि रुस र हाम्रा जनताको रक्षा गर्न हाम्रा सबै खतरनाक हतियारहरू प्रयोग गर्नेछौं ।’

२. उनले भने कि हामीसँग संसारमा विनाश मच्चाउने सबैभन्दा खतरनाक हतियार छ ।

३. रुसी राष्ट्रपतिले यसलाई दोस्रो विश्वयुद्ध पछि रूसको सबैभन्दा ठूलो सैन्य परिचालनको रूपमा वर्णन गरेका छन् । उद्देश्य – युक्रेनसँग युद्ध जित्ने र पश्चिमी देशहरूलाई जवाफ दिने ।

४. पुटिनले भने कि पश्चिमी देशहरू कुनै पनि ढाँचामा छैनन्, यो ग्याड होइन ।

पुटिनको बयानको १३ दिनपछि जो बाइडेनले बदला लिएका छन्
अक्टोबर ७, २०२२ मा, भ्लादिमिर पुटिनको बयानको १३ दिन पछि, अमेरिकी राष्ट्रपति जो बाइडेनले कडा जवाफ दिए । उनले भने, ‘विश्व अन्तिम युद्धको नजिक पुगेको छ ।’ उनको भनाइपछि मात्रै आणविक युद्धको चर्चा चर्किएको हो ।

जो बाइडेनको भनाइभन्दा ५ दिनअघि अमेरिकी सरकारले आयोडिन ट्याब्लेट खरिद गर्ने घोषणा गरेको थियो । अमेरिकी सरकारले यो औषधि बायोशिल्ड ऐन अन्तर्गत खरिद गरिरहेको छ। वास्तवमा, २००४ मा, अमेरिकी संसदले यो कानून बनाएको थियो ।

यस अन्तर्गत रासायनिक र आणविक हमलाबाट बच्न आगामी १० वर्षमा औषधिमा ४१ हजार करोड खर्च गर्ने योजना तयार गरिएको छ ।

परमाणु विष्फोट हुने बित्तिकै रेडियोधर्मी आयोडिन हावामा तैरिन्छ
कुनै क्षेत्रमा परमाणु विष्फोट हुने बित्तिकै रेडियोधर्मी आयोडिन हावामा तैरिन्छ । यो आयोडिनको रासायनिक नाम आई–१३१ हो । रेडियोधर्मी आयोडिन देख्न, गन्ध सुघ्न वा चाख्न सकिँदैन ।

यस अवस्थामा, रेडियोधर्मी आयोडिन सास वा छाला मार्फत शरीरमा प्रवेश गर्दछ । जसका कारण मानिसको शरीरमा ५ प्रकारका प्रभाव देखिन्छन् ।

१. थाइरोइड क्यान्सर

२. घाँटी र शरीरको अन्य भागहरूमा ट्युमर

३. ल्युकेमिया

४. आँखा रोग

छ. मानसिक विकारहरू

यति मात्र होइन, परमाणु विष्फोटपछि यो रसायनको सम्पर्कमा आउने मानिसको केही घण्टामै मृत्यु हुनसक्छ । यस्तो बेला आयोडिनको औषधि काममा आउँछ। विकिरण विरोधी औषधिले आई–१३१ लाई शरीरमा प्रवेश गर्नबाट रोकेर जीवन बचाउँछ ।

आयोडिन औषधिले आई–१३१ बाट जीवन बचाउन काम गर्छ । यो औषधि २ वटा रसायन पोटासियम र आयोडिन मिसाएर बनाइन्छ। यसलाई पोटासियम आयोडाइड पनि भनिन्छ। यो औषधिले आक्रमणको अवस्थामा ३ तरिकाले ज्यान बचाउँछ ।

पहिलो : यूएस सेन्टर फर डिजिज कन्ट्रोल एण्ड प्रिभेन्सन, वा सीडीसीले पोटासियम आयोडाइड औषधिमा धेरै मात्रामा गैर–रेडियोएक्टिभ आयोडिन रहेको बताएको छ । यस्तो अवस्थामा यो औषधि खाएपछि यसले थप आयोडिनलाई शरीरमा प्रवेश गर्नबाट रोक्छ ।

दोस्रोः परमाणु विस्फोट पछि हावामा तैरिरहेको आइ–१३१ शरीर भित्र जान्छ भने, यो थाइरोइड ग्रंथिमा तन्तु बन्छ । यो औषधिले यसलाई हटाउन काम गर्छ ।

तेस्रो : शरीरमा आयोडिन–१३१ प्रवेश गर्ने बित्तिकै धेरै अंगहरूमा ट्युमर बन्न थाल्छ । यो औषधिले यो ट्युमर हटाउन काम गर्छ ।

के पोटासियम आयोडाइड औषधि आणविक आक्रमणबाट जोगाउन १०० प्रतिशत सुरक्षित छ ?
एन्टि–रेडिएशन औषधि अर्थात् पोटासियम आयोडाइड पनि आणविक आक्रमणको अवस्थामा शतप्रतिशत सुरक्षित हुँदैन । सीडीसीका अनुसार, ‘औषधिको प्रभाव विस्फोटपछि शरीरमा कति रेडियोएक्टिभ आयोडिन प्रवेश गर्छ भन्नेमा भर पर्छ।’

यो औषधि ४० वर्ष भन्दा कम उमेरका मानिसहरूलाई निर्धारित गरिएको छ । गर्भवती र सुत्केरी महिलाहरूले पनि यो औषधि लिन सक्छन् । पोटासियम आयोडाइडले मानिसको जीवनलाई रेडियोधर्मी आयोडिन शरीरमा प्रवेश गर्ने खतराबाट बचाउँछ, तर यसले आणविक विस्फोटपछि निस्कने अन्य प्रकारका विकिरणहरूबाट जोगाउँदैन।