एजेन्सी, २० असोज । सन् २०२२ को साहित्यतर्फको नोबेल पुरस्कार फ्रान्सेली लेखिका एनी एनोक्सलाई प्रदान गरिएको छ । एनीले आफ्नो लेखनको माध्यमबाट क्लिनिकल तीव्रतामा धेरै लेखहरू लेखेकी छन् ।

एनी एनोक्सले फ्रान्सेली र अंग्रेजीमा धेरै उपन्यास, लेख, नाटक र फिल्महरू पनि लेखेकी छन्। फ्रान्सेली लेखिका एनी एनोक्सको जन्म सन् १९४० मा भएको थियो । उनी फ्रान्सको नर्मन्डीको सानो शहर यभेटोटमा हुर्किएकी थिइन् । यहाँ उनका आमाबाबुको किराना पसल र क्याफे थियो । सन् २०२१ को साहित्यतर्फको नोबेल पुरस्कार उपन्यासकार अब्दुलराजक गुर्नहलाई प्रदान गरिएको थियो ।

औपनिवेशिकता, संस्कृतिको प्रभावबारे आफ्नो लेखनबाट लेखेकोमा उनलाई यो पुरस्कार प्रदान गरिएको हो । सन् २०१९ को साहित्यको नोबेल पुरस्कार अस्ट्रियामा जन्मेका लेखक पिटर ह्यान्डकालाई दिइयो । उनलाई यो पुरस्कार उनको अभिनव लेखन र भाषामा नयाँ प्रयोगका लागि प्रदान गरिएको हो ।

एनी एनोक्स एक प्रसिद्ध फ्रान्सेली लेखिका
ग्रामीण पृष्ठभूमि भएकाले यसको प्रभाव एनी एनोक्सको लेखनमा पनि देखिन्छ । उनले डायरीको रुपमा ‘कच्चा’ प्रकारको गद्य लेख्ने प्रयास पनि गरेकी छन् ।
एनीले आफ्नो बाल्यकालदेखि नै जर्नल डु डी आवर्स (१९९३ः एक्सटेरियर्स, १९९६) वा ला विए एक्सटेरियर्स १९९३–१९९९ (२०००ः थिंग्स सेन, २०१०) जस्ता पुस्तकहरूमा लेखहरू प्रकाशित गरिन् । एनी अर्नोक्सको पहिलो फिल्म लेस आर्मोइरेस विड्स (१९७४ः क्लीन आउट, १९९०) थियो ।

आफ्नो पुस्तक ला प्लेस (१९८३ः ए म्यान्स प्लेस, १९९२), केवल एक सय पृष्ठमा, उनले आफ्नो बुबा र सम्पूर्ण सामाजिक परिवेशको एक ठुलो चित्र कोरेकी छन् ।

साहित्यतर्फको नोबेल पुरस्कार २ पटक स्थगित भएको छ
सन् १९०१ देखि सुरु भएको नोबेल पुरस्कारको ११९ वर्षको इतिहासमा साहित्यतर्फको नोबेल पुरस्कार दुई पटक स्थगित भएको छ । यो दोस्रो विश्वयुद्धको समयमा १९४३ मा पहिलो पटक स्थगित गरिएको थियो ।

दोस्रो पटक २०१८ मा स्वीडिश एकेडेमीको निर्णायक सदस्य क्याट्रिना र फ्रान्सेली फोटोग्राफर जान क्लाउड अर्नाल्टको पति विरुद्ध यौन दुर्व्यवहारको आरोपका कारण स्थगित गरिएको थियो ।

पुरस्कारको रूपमा के दिइन्छ ?
नोबेल पुरस्कार अन्तर्गत स्वर्ण पदक, एक करोड स्वीडिश क्रोनर (लगभग ८.२ करोड) रकम दिइन्छ । स्वीडिश क्रोनर स्वीडेनको मुद्रा हो। यो पुरस्कार स्विडेनका वैज्ञानिक अल्फ्रेड नोबेलको नाममा राखिएको हो ।