जनता टाइम्स

२१ आश्विन २०७९, शुक्रबार १५:५८

नोबेल शान्ति पुरस्कार घोषणा, यी तीन जनालाई किन दिइयो यो पुरस्कार ?


एजेन्सी, २१ असोज । विश्वको सबैभन्दा प्रतिष्ठित नोबेल शान्ति पुरस्कार घोषणा गरिएको छ । भारतका तथ्य जाँचकर्ता मोहम्मद जुबैर र प्रतीक सिन्हा दौडमा थिए। तर दुवैले नोबेल पुरस्कार पाएनन्।

नर्वेको नोबेल समितिले सन् २०२२ को शान्ति पुरस्कारका लागि बेलारूसी मानवअधिकार अधिवक्ता एलेस बिलियात्स्कीलाई छनोट गरेको छ । यससँगै रुसी मानवअधिकार संगठन मेमोरियल र युक्रेनी मानवअधिकार संगठन सेन्टर फर सिभिल लिबर्टिजले यो पुरस्कार पाएका छन् ।

नोबेल पुरस्कार विजेताहरूले आफ्नो देशको नागरिक समाजको प्रतिनिधित्व गर्छन् । उनले वर्षौंदेखि नागरिकका मौलिक अधिकारको संरक्षण र संवर्द्धन गर्ने प्राधिकरणको आलोचना गरेका छन् । उनीहरूले युद्ध अपराध, मानवअधिकार उल्लङ्घन र शक्तिको दुरुपयोगको अभिलेखीकरण गर्न उत्कृष्ट प्रयास गरेका छन् । साथसाथै शान्ति र लोकतन्त्रका लागि नागरिक समाजको महत्त्व पनि उनीहरूले देखाउँछन्।’

सन् १८९५ देखि नोबेल पुरस्कार दिइँदैं
भारतका प्रतीक सिन्हा र मोहम्मद जुबेरका अलावा विश्व स्वास्थ्य संगठन, म्यानमारको राष्ट्रिय एकता सरकार, बेलारुसका विपक्षी नेता सवितलाना पनि पुरस्कारको दौडमा थिए ।

नोबेल शान्ति पुरस्कार १८९५ मा स्विडेनी रसायनशास्त्री अल्फ्रेड नोबेल पछि स्थापना भएको थियो । अल्फ्रेड नोबेलले डाइनामाइट पत्ता लगाए । नोबेल शान्ति पुरस्कारलाई विश्वको सबैभन्दा प्रतिष्ठित सम्मान मानिन्छ । यो अवार्ड मानवताका लागि काम गर्नेलाई दिइन्छ ।

उनले सन् २०२२ मा अवार्ड पाएका थिए
सन् २०२२ को नोबेल पुरस्कारको घोषणा सोमबारदेखि सुरु भएको हो । मंगलबार भौतिकशास्त्रका तीन वैज्ञानिकलाई संयुक्त रुपमा यो अवार्ड प्रदान गरिएको थियो ।

उनले पत्ता लगाए कि साना कणहरू अलग हुँदा पनि एकअर्कासँग सम्बन्ध कायम राख्छन् । बिहीबार, स्वीडिश एकेडेमीले यस वर्षको साहित्यतर्फको नोबेल पुरस्कार फ्रान्सेली लेखिका एनी अर्नोक्सलाई प्रदान गरेको छ । अर्थशास्त्रतर्फको नोबेल पुरस्कार १० अक्टोबरमा घोषणा गरिने भएको छ ।